Voor dit bulletin selecteerden we vier films waarin het principe van het archief en archiveren op verschillende wijzen tot uiting komen. Deze films laten ons zien hoe archieven onze perceptie van historie hebben beïnvloed en hoe belangrijk zij zijn voor ons erfgoed. In sommige films worden bepaalde gearchiveerde vermeldingen bevraagd en zelfs wel eens verstoord, terwijl andere juist geschiedenissen willen toevoegen die anders verloren zouden gaan.
A Magical Substance Flows Into Me, Jumana Manna (66’, 2016)
Sonsbeek Buiten De Perken, Jef Cornelis (46’, 1971)
Tracing A Memory, remake of the RVD (Netherlands Government Information Service), Quinsy Gario (6'51", year)
Geographies of Freedom, Miguel Peres dos Santos (46’, 2019)
Films
A Magical Substance Flows Into Me, Jumana Manna (66’, 2016)
Taal: Arabisch met engelse ondertiteling
"A Magical Substance Flows Into Me opent met een krakerige audio opname van Dr. Robert Lachman, een mysterieuze Joods-Duitse etno-musicoloog die in de jaren 30 naar Palestina emigreerde. Hij trachtte aan de Hebreeuwse universiteit een archief en afdeling voor Oriëntaalse muziek op te zetten. Tegelijkertijd maakte hij een radioprogramma voor de Palestine Broadcasting service genaamd Oriental Music.
Gedurende de film stap je in Lachmans voetsporen en bezoek je Koerdische, Marokkaanse en Jemenitische joden, Samaritanen, leden van stedelijke en landelijke Palestijnse gemeenschappen, bedoeïenen en Koptische christenen zoals zij vandaag de dag leven in de geografische ruimte van het historische Palestina.
Manna betrekt hen in gesprekken over hun muziek, over de historie ervan maar ook de huidige soms met uitsterven bedreigde staat van deze muzikale stromingen. Deze ontmoetingen met muzikanten worden afgewisseld met interacties tussen Manna en haar ouders thuis.
Zo wordt in deze film een eindeloos lange, omstreden geschiedenis blootgelegd die de onmogelijkheden van het Palestijnse landschap definieert."
–Negar Azimi
Video's zijn beschikbaar gesteld voor een beperkte periode van vier weken vanaf de releasedatum van deze redactieruimte.
Sonsbeek Buiten De Perken, Jef Cornelis (46’, 1971)
Taal: Nederlands, Engels, Frans met engelse ondertiteling
De sonsbeek editie van 1971 kreeg als titel ‘sonsbeek buiten de perken’ mee. De tentoonstelling trad niet alleen buiten de grenzen van Park Sonsbeek, maar strekte zich zelfs uit over heel Nederland. Het was het tijdperk van land art, conceptuele kunst, processies, minimal art, performance en video.
De traditionele sculpturen op sokkels verdwenen. In ‘sonsbeek buiten de perken’ werd het concept van beeldhouwkunst ter discussie gesteld en tegelijkertijd ook de manier waarop kunstwerken functioneren in de omgeving waarin ze worden geplaatst.
Courtesy of Argos Centre for Art and Media
Video's zijn beschikbaar gesteld voor een beperkte periode van vier weken vanaf de releasedatum van deze redactieruimte.
Tracing A Memory, remake of the RVD (Netherlands Government Information Service), Quinsy Gario (6'51", year)
*deze film wordt enkel vertoond voor een week, elke dag van 19.47 tot 20.20.
Na de Tweede Wereldoorlog maakte de Rijksoverheid een serie 35 millimeter zwart-wit films over de Caribische eilanden gekoloniseerd door Nederland. Films Over The West (1947) werd als voorlichtingsfilm over het eilandleven in Nederlandse bioscopen getoond.
In 2019 reisde Quinsy Gario samen met zijn moeder, Glenda Martinus, naar het eiland Sint-Maarten om de locaties uit de film op te zoeken en opnieuw in beeld te brengen. Synchroon met 1947 loopt het uiteraard niet. Auto’s, kleding en infrastructuur verraden de huidige tijd. Daarnaast zien we Glenda soms ergens naar uitkijken of ergens naartoe lopen, getuige van iets wat wij als kijkers niet kunnen zien: een hedendaags Sint-Maarten in fullcolour met haar zoon achter de camera. Ook al is de koloniale blik nog steeds aanwezig, de beelden verstoren die blik tegelijkertijd op subtiele wijze door de invalshoek van deze lokale verteller of examinator.
Video's zijn beschikbaar gesteld voor een beperkte periode van vier weken vanaf de releasedatum van deze redactieruimte.
Geographies of Freedom, Miguel Peres dos Santos (46’, 2019)
Taal: Nederlands, Papiaments en Engels met Engelse ondertiteling
Het onderzoeksproject Geographies of Freedom van Miguel Peres Dos Santos en Egbert Alejandro Martina verkent de manieren waarop architectuur, de wet en geografie ons begrip en onze ervaring van ‘vrijheid’ vormgeeft. Het onderzoek naar hoe vrijheid wordt verbeeld, opgetekend en vastgelegd in de wet, kan leiden tot een kritischer begrip van geografie en de rol van architectuur in de maatschappij.
Deze video is onderdeel van het onderzoeksproject en leidt ons via koloniale vertellingen van Nederlands petrochemisch imperialisme naar noties van vrijheid.
De film navigeert door archiefmateriaal en eigentijds beeldmateriaal dat in Curaçao en in Nederland is opgenomen en reflecteert op culturele, sociaaleconomische en politieke onderdrukking.
Video's zijn beschikbaar gesteld voor een beperkte periode van vier weken vanaf de releasedatum van deze redactieruimte.
Biographies
Jef Cornelis (1941-2018) werkte van 1963 tot 1998 als uitvoerder, regisseur en scenarioschrijver voor de VRT, de Nederlandstalige Belgische publieke omroep. Hij maakte eerst documentaires over architectuur en stedenbouw, maar vanaf eind jaren zestig produceerde hij programma's over hedendaagse kunst en bood hij kunstenaars directe toegang tot het medium televisie. Zijn kritische documentaires van grote tentoonstellingen zoals Documenta V (1972) van Harald Szeemann en Sonsbeek Buiten De Perken (1971) van Wim Beeren, zijn van onschatbare waarde. Cornelis was ook medeoprichter van de Antwerpse kunstruimte A379089, gecoördineerd door de Duitse curator Kaspar König in 1969-1970, waar James Lee Byars, Marcel Broodthaers en andere internationaal gerenommeerde kunstenaars belangrijke projecten uitvoerden. Zijn oeuvre bestaat uit meer dan 200 titels en wordt algemeen beschouwd als grensverleggend, artistiek en cultuurhistorisch.
Quinsy Gario is visueel kunstenaar en performance artiest en afkomstig uit zowel Curaçao als Sint-Maarten, twee Caribische eilanden en koloniën van Nederland.De-koloniale herinnering en de-normalisatie van de meegekregen koloniale structuren vormen de thematiek van zijn werk. Met zijn bekendste werk, Zwarte Piet is Racisme (2011-2012), uit hij kritiek op de algemene kennis rondom en de omgang met het racistische figuur Zwarte Piet. Gario studeerde media- en genderwetenschappen en koloniale wetenschappen aan de Universiteit van Utrecht. Daarnaast behaalde hij de master Artistic Research aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag en was hij terugkerend participant in de Black Europe Body Politics conference serie.Hij ontving de Royal Academy Master Thesis Prijs 2017, de Black Excellence Award 2016, de Amsterdam Fringe Festival Silver Award 2015, de Dutch Caribbean Pearls Community Pearl Award 2014 en de Hollandse Nieuwe theatermakers prijs 2011. Gario is lid van Family Connection. Daarnaast is hij fellow van Humanity in Action 2017 en 2017/ 2018 BAK, 2019/2020 APASS onderzoeker en een 2020/2021 Sandberg Institute Critical Studies Research Fellow.
Jumana Manna (1987) werkt voornamelijk met film en sculptuur. Ze onderzoekt hoe macht tot uiting komt via relaties, meestal gefocust op het lichamelijke en het stoffelijke in relatie tot verhalen over nationalisme en de geschiedenissen van plaatsen. Ze ontving in 2012 de A.M. Qattan Foundation’s Young Palestinian Artist Award en de Ars Viva Prize for Visual Arts in 2017. Manna deed mee aan verschillende filmfestivals en exposities zoals Henie Onstad Museum, Norway, 2018; Mercer Union, Canada, 2017; Jeu de Paume and CAPC Bordeaux, France, 2017; SculptureCenter, USA, 2014; Marrakech Biennale 6, 2016; The Nordic Pavilion tijdens de 57e Venetië Biennale; maar ook de 54e and 56e Viennale International Film Festivals, 66e and 68e Berlinale and CPH:DOX 2018, waar haar project Wild Relatives de New:Visions award won. Manna groeide op in Jeruzalem en woont momenteel in Berlin.
Miguel Peres dos Santos is multimediaal kunstenaar. Door de nadruk te leggen op esthetiek, reflecteert Peres dos Santos op de nauw verwante onderwerpen archief en geheugen. Zijn werken stralen nog wel eens sluimerend, koud geweld uit. Soms ontstaat er zelfs verontrustende schoonheid. Zo creëert hij momenten alleen maar om het menselijk drama te duiden, ons bestaan te verklaren en om poëtische betekenis te vinden in het alledaagse leven. Zijn werken vertellen vaak een verhaal over de effecten van wereldwijde culturele interactie in de tweede helft van de twintigste eeuw. Hij daagt graag de tweedeling uit tussen ons ‘zelf’ en ‘de ander’ en tussen onze innerlijke ‘kannibaal’ en ‘beschaafde’ zelf. Hij gebruikt een groeiend archief aan gevonden documenten om autonome kunstwerken te creëren. Daarmee verwijst hij naar zowel de postkoloniale theorie als naar de avant-garde of de postmoderne linkse democratie als een vorm van verzet tegen de logica van het kapitalistische marktsysteem.